XG, Şut Haritaları ve Analiz Araçları
Veri Analizi, sahada olan biteni duygulardan arındırıp saf matematiğe döken sistemdir. FM'de maç motoru her şuta, her pasa bir olasılık puanı verir.
Bu araçların amacı şudur: 1-0 kazandığın bir maçta "Harika oynadık" diyerek kendini kandırmanı engellemek veya 0-1 kaybettiğin maçta "Takım kötüydü" diyerek yanlış yere (taktiğe) neşter vurmanı önlemektir.
1. Gol Beklentisi (xG): Kalite Ölçümü
Futbolun en dürüst verisidir. Bir şutun gol olma ihtimalini (0.01 ile 0.99 arası) ölçer.
- Nasıl Çalışır?
- Penaltı: 0.79 xG (Yüksek ihtimal).
- 30 Metreden Şut: 0.02 xG (Mucize lazım).
- Altı Pas İçinden Şut: 0.65 xG (Atması lazım).
Nasıl Yorumlanmalı?
Maç sonu skoruna değil, xG tablosuna bakın.
| Senaryo | Anlamı | Teşhis ve Çözüm |
|---|---|---|
| xG: 2.50 / Gol: 0 | "Atamıyoruz" | Takım takır takır pozisyona giriyor, taktik kusursuz. Sorun forvetin beceriksizliğinde veya formsuzluğunda. Çözüm: Forveti değiştir veya "Bitiricilik" çalıştır. Taktiği bozma. |
| xG: 0.30 / Gol: 2 | "Şanslıyız" | Takım pozisyon üretemiyor, uzaktan şans golleriyle kazanmışsınız. Bu sürdürülemez. Çözüm: Yaratıcılık sorununu çözün, taktiksel değişiklik şart. |
| Rakip xG: 0.10 / Gol: 1 | "Kaza Kurşunu" | Savunmanız rakibe pozisyon vermemiş ama bir tane yemişsiniz. Çözüm: Savunma hattını bozmayın, sadece kaleciye veya şanssızlığa odaklanın. |
2. Şut Haritası: Konumun Önemi
"Toplam Şut: 25" yazması iyi oynadığınızı göstermez. O şutların nereden çekildiği önemlidir.
- Dağınık Harita (Ceza Sahası Dışı):
- Görüntü: Ceza sahası yayının dışından bir sürü nokta var.
- Anlamı: Oyuncularınız içeri giremiyor, çaresizlikten uzaktan vuruyor.
- Müdahale: Takım talimatlarından "Rakip Ceza Sahasına Paslaşarak Gir" seçeneğini işaretleyin. Uzaktan şutu yasaklayın.
- Yoğun Harita (Kale Önü):
- Görüntü: Penaltı noktası ve çevresinde kümelenmiş noktalar.
- Anlamı: Takım doğru yolda. Topu kaleye kadar taşıyabiliyorsunuz. Gol olmuyorsa sadece şanssızlıktır.
3. Pas Ağı ve Isı Haritaları
Takımın saha içi geometrisini gösterir.
- Pas Ağı (Pass Map):
- Kopukluk Testi: Stoperleriniz ile orta sahalarınız arasında kalın çizgiler var ama orta saha ile forvet arasında çizgi yok mu?
- Teşhis: Forvetiniz "İzole" kalmış. Top alamıyor.
- Çözüm: Forvetin rolünü "Yardımcı Forvet" veya "Sahte 9" yaparak orta sahaya yaklaştırın.
- Isı Haritası (Heat Map):
- Kanat Testi: Kanat oyuncunuzun kırmızılığı sadece taç çizgisindeyse, içeri hiç girmemiş demektir. Eğer rolü "İçe Kat Eden" ise ve içeri girmiyorsa, ya önü kapalıdır ya da ters ayaklı değildir.
4. Momentum (Maçın Nabzı)
Maç içindeki baskı dalgalarını gösteren grafiktir.
- Yorumlama:
- Grafik sürekli lehinize (yukarıda) ise ve gol gelmiyorsa, rakip "Otobüs Çekmiş" demektir. Tempoyu düşürüp genişliği artırarak kilidi açmayı deneyin.
- Grafik aniden aleyhinize döndüyse (rakip baskısı), kenardan "Konsantrasyon" diye bağırın veya oyuncuları dinlendirmek için tempoyu düşürün.
Taktiksel İpuçları
- xG Aldatmacası: Bir maçta penaltı kaçırırsanız, xG'niz 0.79 artar. Maç sonu analizi yaparken penaltı xG'sini toplamdan çıkarın. Akan oyunda ne yaptığınızı görmek daha önemlidir.
- Devre Arası Müdahalesi: İlk yarı bittiğinde "Şut Haritasına" bakın. Eğer tüm şutlarınız dışarıdansa, ikinci yarıya başlarken mutlaka "Sabırlı Oyna" veya "Paslaşarak Gir" talimatı verin.
- Savunma Analizi: "Yenen Gol Beklentisi" (xGA), kalecinizin performansını değil, savunma hattınızın performansını gösterir. Bu değer düşükse savunmanız iyidir; gol yiyorsanız suç kalecidedir.